Czynnikiem decydującym o powstaniu życia na ziemi jest między innymi tlen. Traktujemy go jako coś tak oczywistego, nie doceniając jego właściwości. Tymczasem tlen ma ogromne znaczenie w kontekście naszego samopoczucia i zdrowia. Bez niego nie byłyby w stanie prawidłowo funkcjonować poszczególne układy naszych organizmów, w tym także układ neurologiczny.
Z tego powodu tlenoterapia hiperbaryczna odnajduje swoje zastosowanie nie tylko w poprawie procesów myślowych i koncentracji. Doskonale sprawdza się we wspomaganiu leczenia poważniejszych schorzeń przebiegających z uszkodzeniem komórek mózgu i ich utratą. Do takich należy między innymi choroba Alzheimera, Parkinsona, ale też stwardnienie rozsiane chociażby czy niektóre zaburzenia psychiczne. Może okazać się nieocenionym wsparciem w rekonwalescencji po udarach. Tlen w komorze hiperbarycznej jest podawany pod ciśnieniem wyższym niż atmosferyczne (1,5 ATA), a przez to zwiększa się jego ilość i zdolność rozpuszczania w osoczu. Natleniona krew dociera do mózgu, pobudza jego komórki do pracy i zmniejsza skutki chorób neurologicznych.
Jakie choroby neurologiczne leczy tlenoterapia hiperbaryczna?
Na samym początku warto zaznaczyć, że zabiegi HBOT mogą raczej dopełniać, uzupełniać kompleksową terapię i przyspieszać jej efekty oraz pogłębiać działanie leków zaordynowanych przez lekarza, niż stanowić lek sam w sobie. Jeśli jednak nie ma żadnych przeciwwskazań, tlenoterapia może okazać się doskonałym wsparciem w leczeniu takich problemów jak:
- Migreny
- Skutki udaru mózgu
- Depresja, nerwica, choroba dwubiegunowa
- Choroba Alzheimera
- Choroba Parkinsona
- Stwardnienie rozsiane
- Stres pourazowy
- Zaburzenia neurologiczne (np. po urazach)
- Zespół przewlekłego zmęczenia
A to i tak tylko ułamek schorzeń, na które korzystnie może podziałać oxyTerapia. Jej liczne zalety biorą się z tego, że tlen podawany pod wyższym ciśnieniem niż zwykle dostaje się w większym stężeniu do krwi, limfy i płynu mózgowo-rdzeniowego. Wszystkie te substancje krążą w organizmie dostarczając składników odżywczych, w tym właśnie tlenu do poszczególnych tkanek. Dobrze odżywione, zdrowe komórki są w stanie się regenerować między innymi dzięki angiogenezie i syntezie kolagenu. Ten proces jest niezwykle ważny w walce ze skutkami udaru.
Tlenoterapia inicjuje także proces antyoksydacyjny i usprawnia metabolizm. Dla mózgu to oznacza chociażby zmniejszenie obrzęków i ciśnienia śródczaszkowego. Dla osób ze schorzeniami neurologicznymi HBOT większy dopływ krwi i tlenu do mózgu oznacza również obkurczenie naczyń krwionośnych. Ograniczenia również uszkodzenia i martwice, polepsza mikroprzepływy krwi, zmniejszenia obszar dotknięty uszkodzeniem poprzez udar bądź wylew. Tlenoterapia wspiera także szeroko pojęte procesy regeneracji w organizmie. Oznacza to, że okres trwania rehabilitacji po różnych chorobach ulega znacznemu skróceniu.
Seanse takie niosą bardzo pozytywny skutek u osób stosunkowo młodych i niedotkniętych poważniejszymi chorobami neurologicznymi. Podanie tlenu pod wysokim ciśnieniem wpływa korzystnie na działanie mózgu w codziennych czynnościach. Znacznej poprawie ulega pamięć, ale też zdolność do koncentracji. Lepiej przyswajamy informacje i łączymy fakty, a przy tym dochodzi do wytworzenia serotoniny. Co wpływa na poprawę ogólnego samopoczucia.
Tlenoterapia a choroba Alzheimera
Szczególnym przypadkiem jest choroba Alzheimera, na którą w Polsce niestety choruje duża część seniorów. Dochodzi do spadku funkcji poznawczych, co w praktyce oznacza, że pacjent stopniowo przestaje być samodzielny. Liczne badania prowadzone na przestrzeni wielu lat dowiodły, że u tych pacjentów, których leczenie wspiera tlenoterapia hiperbaryczna choroba postępuje znacznie wolniej. Czasem nawet dochodzi do poprawy jego stanu. Dla chorego oznacza to możliwość samodzielnego lub bardziej samodzielnego funkcjonowania i wykonywania prostych czynności, takich jak wyjście na zakupy czy zrobienie prania. HBOT ma wpływ na neuroplastyczność mózgu wspierając tworzenie nowych połączeń nerwowych. Trudno przecenić jego znaczenie dla naprawy przewlekle upośledzonego mózgu.
Tlenoterapia po latach.
Pewną ciekawostką, przydatną dla osób z postępującymi chorobami neurologicznymi lub po udarach przebytych dość dawno jest fakt, że zabieg w HBOT pozwala na odzyskanie sprawności neurologicznej w znacznym stopniu nawet, jeśli do uszkodzenia mózgu przez uraz, udar albo chorobę metaboliczną doszło kilka lat wcześniej.
Znane są badania przeprowadzone przez dr Shai Efrati z Uniwersytetu w Tel Avivie, który pokładał nadzieję właśnie w tlenoterapii jako sposobie na przywrócenie funkcji neurologicznych u tych osób, u których uszkodzenia były rozległe – i mogłoby się wydawać, że dożywotnie. Do badania zaproszono uczestników, u których doszło do udaru przynajmniej pół roku wcześniej, zaś górną granicą było 36 miesięcy od przebytego udaru. Pacjenci poddali się 40 sesjom po 5 dni w tygodniu, spędzając w komorze co najmniej 90 minut. Po zakończeniu badania pacjenci wskazywali na większą kontrolę nad swoim ciałem, ustąpienie paraliżu czy poprawę zdolności mowy.
Dr Erfati wyjaśnia, że mózg spożywa około 20% tlenu, jaki dostarczany jest organizmowi. Jest on niezbędny między innymi w procesach regeneracji, zaś HBOT dostarcza jego potężną dawkę. Dla neuronów, zwłaszcza tych uszkodzonych, które co prawda przeżyły, ale nie są w stanie normalnie działać, oznacza to dostawę porcji energii niezbędnej do regeneracji i powrotu do pełnej funkcjonalności.
Bibliografia:
Hyperbaric Oxygen Induces Late Neuroplasticity in Post Stroke Patients – Randomized, Prospective Trial. PLoS ONE, 2013; 8 (1): e53716 DOI: 10.1371/journal.pone.0053716 – Shai Efrati, Gregori Fishlev, Yair Bechor, Olga Volkov i inni
http://www.sciencedaily.com/releases/2013/01/130123144218.htm
https://www.oxymed.com.au/alzheimers
